«Η ελληνική κυβέρνηση ήταν η πρώτη στην ΕΕ που παρουσίασε το προσφυγικό στις πραγματικές του διαστάσεις και ανάγκασε τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να το αντιληφθούν και να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους»

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ, 26-11-2015

1. Εχουμε πλέον μία σταθερή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ και μπαίνω στον πειρασμό να ρωτήσω πότε θα παρουσιαστεί ένα νομοσχέδιο για να δοθεί ψήφος στους απόδημους. Επιτρέψτε μου να σας αναφέρω ότι ο πρόεδρος της κυβέρνησης κ. Τσίπρας σε συνέντευξή του τον Ιανουάριο στην εφημερίδα μας είχε πει ότι «υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για ουσιαστική συνεργασία με την Ομογένεια», επισημαίνοντας ότι δεν θέλει τον απόδημο Ελληνισμό σε ρόλο κομπάρσου, αλλά να μετέχει στις εξελίξεις και να μάχεται με την Ελλάδα για να δοθούν λύσεις στα μεγάλα προβλήματα. Και βεβαίως είχε ταχθεί με σαφήνεια υπέρ της χορήγησης ψήφου στους ομογενείς και μάλιστα με ταύτιση στις περισσότερες θέσεις που είχε εκφράσει και το ΣΑΕ. Ετσι, πέραν του θέματος της ψήφου υπάρχουν άλλες σκέψεις για αναζωογόνηση των σχέσεων πατρίδας-ομογένειας;

Η Διασπορά αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας μας ως έθνος. Μετά από μία μακρά περίοδο μεταναστεύσεων, έγινε τμήμα της εθνικής μας ταυτότητας. Οι ισχυροί δεσμοί ωστόσο παρέμειναν περισσότερο στο επίπεδο της ελληνικής οικογένειας που έζησε την προσφυγιά και τη μετανάστευση, παρά στο ανώτατο πολιτειακό επίπεδο. Η ενίσχυση της σχέσης των Ελλήνων της Διασποράς με την μητέρα πατρίδα αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στόχους της εξωτερικής μας πολιτικής. Σε αυτές τις πρώτες εβδομάδες της διακυβέρνησής μας, και παρά το βαρύ φόρτο των διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, έχουμε ήδη προχωρήσει στο σχεδιασμό του οδικού χάρτη των ενεργειών για την έμπρακτη ενίσχυση των δεσμών με την ομογένεια. Μεταξύ αυτών η ενίσχυση του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, η πλήρως ψηφιοποιημένη πρόσβαση των αποδήμων στις υπηρεσίες του ελληνικού κράτους, ο εκσυγχρονισμός της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό κ.α. Επιδιώκουμε την επίλυση χρόνιων προβλημάτων και την ικανοποίηση πάγιων αιτημάτων της ομογένειας, σε ζητήματα όπως τα φορολογικά, η εκπαίδευση, το συνταξιοδοτικό και βέβαια η ψήφος των Ελλήνων της διασποράς. Γι’ αυτήν ειδικά έχουμε αρχίσει ήδη τη συζήτηση στο Υπουργείο Εξωτερικών, που είναι και καθ’ ύλην αρμόδιο, και σε επόμενο στάδιο θα είμαστε σε θέση να καταθέσουμε συγκεκριμένες προτάσεις για την ευρύτερη συνεννόηση με τα υπόλοιπα κόμματα της βουλής.

2.  Υπάρχει κάτι που θα ήθελε η κυβέρνηση να κάνουν οι ομογενείς; Και τί μπορεί να είναι αυτό;

Βρισκόμαστε μπροστά σε μία πραγματικότητα όπου η ενίσχυση των δεσμών με την ομογένεια είναι πιο αναγκαία από ποτέ, και η πρωτοβουλία των κινήσεων ανήκει εκ των πραγμάτων στην ελληνική πολιτεία. Γνωρίζουμε ότι το παραδοσιακό αίτημα της Ελλήνων της Διασποράς είναι να τους απευθυνθεί η μητρόπολη συγκεκριμένα και όχι γενικόλογα. Οι ομογενείς λειτουργούν σαν πρεσβευτές των εθνικών συμφερόντων αλλά και διαπραγματευτές μεταξύ των επιχειρήσεων των δύο χωρών. Τους αντιμετωπίζουμε κατά συνέπεια, ως σημαντικούς εταίρους για την ανάπτυξη και γι’ αυτό καταβάλουμε προσπάθειες να παρουσιάσουμε στόχους που θα τους είναι προσφιλείς, εντάσσοντάς του στο πρόγραμμα επενδυτικών δράσεων του υπουργείου Ανάπτυξης. Ανάμεσα στους προσφορότερους τομείς, είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η επιστήμη, η τεχνολογία και η καινοτομία. Πέρα από τις αναγκαίες επενδύσεις, η μεταφορά πληροφοριών και δεξιοτήτων θα μπορούσε να αποτελέσει το σημείο έναρξης μίας νέας σχέσης του μητροπολιτικού κέντρου με τους Έλληνες της ομογένειας.

3. Τι θα λέγατε σε ένα απευθείας μήνυμά σας προς την ελληνική ομογένεια των ΗΠΑ;

Κατά τη διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού μου με τον πρωθυπουργό στη Νέα Υόρκη, είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά πολλούς αξιόλογους Έλληνες της ομογένειας και είδα τη διάθεσή τους να στηρίξουν την πατρίδα. Κάντε το όπως εσείς -είμαι βέβαιη- ότι γνωρίζετε.

4. Ο Νοέμβριος ονομάστηκε μήνας δοκιμασιών για την Κυβέρνηση επειδή πρέπει να εκπληρωθούν όλα τα προαπαιτούμενα για την πρώτη αξιολόγηση. Εκτιμάτε ότι δεν θα υπάρξουν άλλα προβλήματα;

Η εφαρμογή της συμφωνίας κινείται σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Τα πιο δύσκολα προαπατούμενα έχουν περάσει χωρίς πρόβλημα από το ελληνικό κοινοβούλιο. Η δε ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η οποία ήταν ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα για την περαιτέρω σταθεροποίηση της οικονομίας, τελικά ολοκληρώθηκε ταχύτερα και απαίτησε σημαντικά λιγότερα κεφάλαια. Άρα και το ποσό δανεισμού από τους εταίρους θα μειωθεί κι αυτό κατά περίπου 15 δισ. Τα τελευταία κρίσιμα ζητήματα είχαν να κάνουν με τους πλειστηριασμός της πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση των εκατό δόσεων για τους οφειλέτες στο Δημόσιο. Επιλύθηκαν και αυτά, αποδεσμεύοντας δύο δισ. επιπλέον, και δεν αναμένουμε κάποιο άλλο σοβαρό πρόβλημα στην πρόοδο της συμφωνίας.

5. Βλέπουμε επίσης να έχουν αρχίσει οι αντιδράσεις, με διαδηλώσεις και απεργίες. Η κυβέρνηση θα προχωρήσει με τα μέτρα που υπέγραψε ή θα υπαναχωρήσει αν ενταθούν οι διαμαρτυρίες; Στη δεύτερη περίπτωση, δεν θα βρεθεί απέναντι σε νέα αδιέξοδα;

Ήδη έγινε η πρώτη πανελλαδική 24ωρη απεργία στην Ελλάδα, με συμμετοχή και του ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι που στο εξωτερικό μάλιστα από κάποιους εκλαμβάνεται ως αντίφαση. Στην πραγματικότητα, όπως και πριν τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, έτσι και σήμερα, θεωρούμε έμπρακτα την υγιή αντίδραση του κόσμου απέναντι σε κάποια μέτρα λιτότητας, με την λογική των οποίων ούτε εμείς συμφωνούμε, ισχυρό διαπραγματευτικό μας όπλο. Όχι μόνο λοιπόν δεν υπάρχει αντίφαση, αλλά οι Έλληνες πολίτες γίνονται συμμέτοχοι σε μία συνεχή διαπραγματευτική πορεία προς το καλύτερο και δικαιότερο δυνατό αποτέλεσμα. Σε αντίθεση με τους προκατόχους μας, που υπέγραφαν σχεδόν ό,τι απαιτούσαν οι δανειστές, εμείς συνεχίζουμε να διαπραγματευόμαστε με γνώμονα πρωτίστως το δημόσιο συμφέρον. Κατά συνέπεια, η διαμαρτυρία όχι μόνο δεν προκαλεί αναγκαστικά αδιέξοδα, αλλά είναι δυνατό να οδηγήσει σε διεξόδους απέναντι σε κάποιες άκαμπτες και κυρίως άδικες θέσεις των θεσμών.

6. Ο Πρωθυπουργός ζήτησε στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο από τους υπουργούς του λιγότερα λόγια και περισσότερη δουλειά… Θεωρείτε ότι το τηρούν όλοι οι υπουργοί; Επειδή με αφορμή τα ισοδύναμα σε μία σειρά μέτρων, ακόμη και ο κ. Παπαδημούλης σε μήνυμά του στο Twitter, έγραψε ότι «τα περίφημα ‘ισοδύναμα’, απαιτούν φειδώ και λίγα λόγια».

Εκ των πραγμάτων, λόγω των ασφυκτικών προθεσμιών της συμφωνίας και των παράλληλων υποχρεώσεων, όπως η ανακεφαλαιοποίηση, η επίλυση του ασφαλιστικού και η συζήτηση για το χρέος, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Οι υπουργοί εργάζονται σε πολύ μεγάλα νομοσχέδια. Ταυτόχρονα καλύπτουν τις ανάγκες του τομέα τους στην καθημερινή λειτουργία της χώρας. Πλαισιωμένοι από επιτελεία νέων και ικανών ανθρώπων που οργανώνουν ένα τεράστιο μεταρρυθμιστικό έργο κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Προφανώς, κάτω από τέτοιο φόρτο και την πίεση του χρόνου μία ισοδύναμη πρόταση μπορεί να αποδειχτεί περισσότερο άδικη από εκείνη που πάει να διορθώσει.

7. Xωρίς αμφιβολία το προσφυγικό αποτελεί πλέον μαζί με την οικονομία το μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα. Με δεδομένη την αργοπορία της ΕΕ και την κατά πολλούς υποκρισία της, σας προβληματίζει η διαχείριση του προβλήματος; Πώς αξιολογείται η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Αγκυρα;

Έχω χαρακτηρίσει το προσφυγικό επανειλημμένα, ως κρίση μέσα στην κρίση. Οι δεκάδες χιλιάδες των συνανθρώπων μας που συρρέουν στα ελληνικά νησιά, για να βρουν καταφύγιο μακριά από τους εμφυλίους και τις φρικαλεότητες του ISIS, φτάνουν σε μία χώρα που συνεχίζει να βιώνει μία βαθιά οικονομική κρίση. Η ελληνική κυβέρνηση ήταν η πρώτη στην ΕΕ που παρουσίασε το πρόβλημα στις πραγματικές του διαστάσεις και ανάγκασε τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να το αντιληφθούν και να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους στα πλαίσια της κοινοτικής αλληλεγγύης. Πλέον, αν και οι προσφυγικές ροές έχουν ήδη τραγικά διογκωθεί, βρισκόμαστε στην τελική πορεία σχεδιασμού και έναρξης κατασκευής ικανών χώρων φιλοξενίας και καταγραφής (hot–spots) σε όλη την Ευρώπη.

Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, που είναι και η κύρια χώρα-σταθμός για τους πρόσφυγες της Συρίας πριν περάσουν στην Ευρώπη, η ελληνική κυβέρνηση λειτουργεί ταυτόχρονα ως γείτονας και ως εκπρόσωπος της ΕΕ. Βάλαμε τα θεμέλια για την αποτελεσματικότερη συνεργασία, ώστε να μην μπορούν τα κυκλώματα διακίνησης να εκμεταλλεύονται εξαθλιωμένους ανθρώπους, οδηγώντας κάποιους από αυτούς στον πνιγμό, στη θάλασσα του Αιγαίου.

8. Τέλος τι θα απαντούσατε σε αυτούς εντός και εκτός Βουλής που εκτιμούν ότι η κυβέρνηση δεν θα αντέξει και θα πάει και πάλι σε εκλογές;

Νομίζω ότι ταιριάζει η λαϊκή ρήση «μην κάνουν όρεξη». Η κυβέρνηση διαθέτει πρόσφατη εντολή και τη στήριξη του ελληνικού λαού, o οποίος για πρώτη φορά κλήθηκε στην κάλπη μετά την υπογραφή συμφωνίας με τους εταίρους. Η κυβέρνηση έχει ορίζοντα τετραετίας, ακριβώς διότι έχουμε και πλήρη συναίσθηση της αποστολής μας και πραγματική θέληση να οδηγήσουμε τον τόπο μακριά από την κρίση και τις παθογένειες ενός απαξιωμένου πολιτικού συστήματος που την προκάλεσε.

(η συνέντευξη δόθηκε στον ανταποκριτή στην Ελλάδα, Άρη Παπαδόπουλο)