Επίκαιρη Επερώτηση

ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ

 Προς τους κ.κ. Υπουργούς

  • Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
  • Ανάπτυξης
  • Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών
  • Εσωτερικών
  • Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας
  • Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας
  • Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
  • Περιβάλλοντος και Ενέργειας
  • Υγείας
  • Υποδομών και Μεταφορών

            Θέμα: «Θύματα της αναποτελεσματικότητας και της  επιτελικής κυβερνητικής ανικανότητας οι πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας οκτώ μήνες μετά τις πλημμύρες  DANIEL και ELIAS»

Το Νοέμβριο του 2020, ως ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ καταθέσαμε την Επίκαιρη Επερώτηση με τίτλο «ΟΙ ΕΛΛΕΙΠΕΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο “ΙΑΝΟΣ” Η ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΖΗΜΙΩΝ», διαπιστώνοντας την τότε γύμνια του κρατικού μηχανισμού αντιμετώπισης καταστροφών και την παντελή απουσία σχεδιασμού εκτάκτων αναγκών. Η Επερώτηση δεν συζητήθηκε με ευθύνη της κυβέρνησης, επιδεικνύοντας από τότε κυβερνητική αλαζονεία και αδιαφορία για το μέλλον της Θεσσαλίας κι όχι μόνο.

Το Νοέμβριο του 2023, τρία χρόνια μετά, καταθέσαμε νέα αντίστοιχη επίκαιρη επερώτηση (αρ.πρ.2/22-11-23), καθώς η επέλαση της κακοκαιρίας Daniel με 17 νεκρούς συμπολίτες μας από τις 4 έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2023, και της κακοκαιρία Elias που ακολούθησε, 25 έως 27 Σεπτεμβρίου 2023, αποδόμησε κάθε ισχυρισμό της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για την επαρκή θωράκιση της Θεσσαλίας. Δυστυχώς επιδείχθηκε ξανά η αντίστοιχη αλαζονική συμπεριφορά της κυβέρνησης και δεν ακολούθησε ποτέ η συζήτηση της επερώτησης και τα ερωτήματά της όχι μόνο δεν απαντήθηκαν κατά τη συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών στις 22.11.2023 και παρέμειναν αναπάντητα,  αλλά πλέον έχουν προστεθεί και νέα.

Στη διάρκεια των οκτώ μηνών που έχουν παρέλθει, γίναμε μάρτυρες της αναποτελεσματικότητας και της ανικανότητας της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα νέα δεδομένα και να δώσει λύσεις στα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί σε όλη τη Θεσσαλία. Χωρίς οργανωμένο και συγκεκριμένο σχεδιασμό τοποθετείται συνεχώς με ασάφειες, παρατείνοντας την αγωνία και ενισχύοντας την απελπισία των πλημμυροπαθών.

Οφθαλμοφανής είναι πλέον η έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού, καθώς απουσιάζει πλήρως η διαλειτουργικότητα των δημόσιων υπηρεσιών, ακόμη κι αυτών που ανήκουν στο ίδιο Υπουργείο. Υπηρεσίες που εμπλέκονται στη διαδικασία εκτίμησης ζημιών και καταβολής αποζημιώσεων δεν συνδέονται μεταξύ τους ψηφιακά και οι αρμόδιοι υπάλληλοι της κάθε Υπηρεσίας αναγκάζονται να επαναλαμβάνουν διαδικασίες που έχουν ήδη προηγηθεί. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο συσχετισμός στοιχείων των πλημμυροπαθών που τηρούνται στις διαφορετικές υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ (ΟΕΚΕΠΕ,ΕΛΓΑ, Μ.Α.Α.Ε) είναι δυσχερής και χρονοβόρος. Παραδείγματος χάρη δεν διατέθηκε από τον ΕΛΓΑ ψηφιακό αρχείο προς τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) για την άμεση ενημέρωση και περαιτέρω συμπλήρωση των απαραίτητων ανά περίπτωση στοιχείων, με αποτέλεσμα να επαναλαμβάνεται η καταχώρηση στοιχείων τα οποία προηγουμένως είχαν ήδη καταχωρηθεί.

Συνακόλουθα, ο καθορισμός των αποζημιώσεων διακρίνεται από πληθώρα αστοχιών για τις οποίες όμως η Κυβέρνηση δεν έχει προβεί σε καμία διόρθωση ενώ αξιοσημείωτο παραμένει  το γεγονός ότι στα ανακοινωθέντα μέτρα στήριξης των πλημμυροπαθών δεν αποτυπώνεται η πραγματική κατάσταση που επικρατεί και περιέχουν όρους και προϋποθέσεις, οι οποίες είναι αδύνατο να καλυφθούν από αυτούς που πραγματικά χρειάζονται στήριξη.

Αναμφίβολα οι καταστροφές στις υποδομές της Περιφέρειας Θεσσαλίας από τις πλημμύρες είναι τεράστιες. 179 έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης μετά τις πλημμύρες του «ΙΑΝΟΥ» το 2020, κόστους 232 εκατ. ευρώ, δεν έγιναν ποτέ από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Σήμερα, η ίδια κυβέρνηση υπολογίζει συνολικό κόστος αποκατάστασης των ζημιών στα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,4 δισ. ευρώ θα διατεθούν για αποκατάσταση υποδομών.

Από αυτά, τα 900 εκατ. ευρώ αφορούν οδικά έργα, τα 463 εκατ. ευρώ σιδηροδρομικά έργα και συγκεκριμένα, το κεντρικό σιδηροδρομικό δίκτυο και τα τμήματα Λάρισα – Βόλος και Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα, καθώς και 33 σχολεία. Δυστυχώς, από τα παραπάνω μόνο η αποκατάσταση των σχολείων προχωρά κι αυτό γιατί η συγκεκριμένη δαπάνη καλύπτεται από δωρεά της Ένωσης Εφοπλιστών. Όλα τα άλλα έργα πρόκειται να δημοσιευτούν για την κατάθεση προσφορών και να ανατεθούν τον Ιούνιο, για να αρχίσει η αποκατάσταση, κάτι που καθυστερεί -εκ του αποτελέσματος- την ασφάλεια της περιοχής.

Όμως, οι υποδομές συνδέονται άρρηκτα με την επανεκκίνηση της αγροτικής, της κτηνοτροφικής, της μελισσοκομικής παραγωγής και γενικότερα της τοπικής οικονομίας και με τον τουρισμό. Δρόμοι και γέφυρες που συνδέουν κρίσιμους παραγωγικούς πόρους χρήζουν άμεσης αποκατάστασης, ακόμα και με βραχυπρόθεσμες λύσεις.

Σε πολλές πληγείσες περιοχές, όπως το Πήλιο, τα χωριά του Ασπροποτάμου Καλαμπάκας, της Αργιθέας και της περιοχής του Μουζακίου Καρδίτσας δεν έχει εκκινήσει καν η διαδικασία αποκατάστασης της οδοποιίας. Ενδεικτικά, εν μέσω καλλιεργητικής περιόδου, οι αγρότες του Νοτίου Πηλίου παραμένουν χωρίς δυνατότητα καλλιέργειας των εκτάσεων τους, καθώς πάνω από το 70% της αγροτικής οδοποιίας της περιοχής έχει καταστραφεί.

 Το ίδιο συμβαίνει και με τη γέφυρα της Αμπελιάς στα Φάρσαλα, της Διάβας στην Καλαμπάκα, του Κλοκοτού στη Φαρκαδόνα, του Ξηριά στον Αλμυρό, κ.ά. Σε μια εποχή, μάλιστα, που οι υψηλές τιμές καυσίμων έχουν εκτοξεύσει το κόστος παραγωγής, οι υποχρεωτικές παρακάμψεις των κατεστραμμένων οδικών υποδομών ανεβάζουν περαιτέρω το συνολικό κόστος των παραγωγών.

Οκτώ μήνες μετά κι ακόμα υπάρχουν ανικανοποίητες αιτήσεις πλημμυροπαθών πρώτης αρωγής, για την αντιμετώπιση των πρώτων βιοτικών αναγκών και απλών επισκευαστικών εργασιών, ή/και αντικατάσταση οικοσκευής. Κι αυτό το συναντάμε ακόμα και σε χωριά που έχουν χαρακτηριστεί ως καθολικά πλημμυροπαθή, και άρα δεν απαιτείται αυτοψία για την αποζημίωση, όπως το χωριό των Μεγάλων Καλυβίων Τρικάλων.

Ταυτόχρονα, πάρα πολλές οικίες και καταστήματα με υπόγειους και βοηθητικούς χώρους που πλημμύρισαν καταστρέφοντας οικιακά έπιπλα και σκεύη, μηχανήματα, καυστήρες, δεξαμενές πετρελαίου, κλπ. δεν συγκαταλέγονται στα υπό αποζημίωση, παρά το γεγονός ότι είναι χώροι αναπόσπαστοι του κάθε νοικοκυριού και μάλιστα φορολογούμενοι.

Μείζον πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη οικίσκων, ενώ η επιδότηση προσωρινής στέγασης έχει καταβληθεί σε πολύ μικρό ποσοστό δικαιούχων. Ενδεικτικά, από τους εκατόν είκοσι (120) δικαιούχους πλημμυροπαθείς του χωριού Μεταμόρφωση, μόνο οι είκοσι (20) έχουν λάβει τα ποσά της επιδότησης και μάλιστα μόνο για το πρώτο τρίμηνο. Δεδομένου ότι η καταβολή της επιδότησης προϋποθέτει την ηλεκτρονική εξόφληση των ποσών των ενοικίων, οι δικαιούχοι έχουν ήδη επιβαρυνθεί και έχουν καταβάλει ποσά ενοικίων τουλάχιστον έξι (6) μηνών, έχουν υποβάλλει τους σχετικούς φακέλους με τα δικαιολογητικά και ακόμη δεν έχουν λάβει κανένα ποσό.

Αντίστοιχη είναι και η κατάσταση για τους πλημμυροπαθείς, που έχουν  υποβάλει φακέλους με δικαιολογητικά για την επιδότηση επισκευών στα σπίτια που έπαθαν ζημιές. Παρόλο αυτά οι λογαριασμοί ρεύματος συνεχίζουν να χρεώνονται σε πλημμυρισμένα κι ακατοίκητα σπίτια, ενώ και ο ΕΝΦΙΑ καταλογίζεται, ακόμα και για τις κατοικίες που είναι «κόκκινες» και χρήζουν επισκευής.

Παράλληλα, σε πληγείσες περιοχές παρατηρούνται μέχρι και σήμερα, εφτά μήνες μετά τις πλημμύρες, καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις για τον κατεστραμμένο οικιακό τους εξοπλισμό (οικοσκευές). Ενδεικτικά, στον Δήμο Βόλου περίπου 1.700 πλημμυροπαθείς δεν έχουν λάβει ακόμα τις αποζημιώσεις που δικαιούνται για ζημιές στις οικοσκευές τους.

Η διαδικασία της οριοθέτησης στο εσωτερικό της περιοχής της Καρδίτσας εκκρεμεί ακόμα. Εν των μεταξύ, «γόρδιος δεσμός» παραμένει το θέμα της μετεγκατάστασης των κατοίκων του Βλοχού, καθώς οκτώ (8) μήνες μετά δεν έχει δοθεί καμία ουσιαστική απάντηση στους μέχρι πρότινος κατοίκους του. Οι κάτοικοι της περιοχής είναι ουσιαστικά κλιματικοί πρόσφυγες και η Κυβέρνηση δεν δίνει συγκεκριμένες απαντήσεις και χρονοδιάγραμμα.

Σημαντική πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τους πλημμυροπαθείς αποτελεί η λήξη (31.03.2024) της δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και η απαλλαγή από τη συμμετοχή σε φάρμακα και διαγνωστικές εξετάσεις.

Επίσης για τους πλημμυροπαθείς μαθητές και φοιτητές, η μέριμνα που έχει ληφθεί είναι ανεπαρκής. Μέτρα όπως τα «σχολικά γεύματα», οι κατ’ εξαίρεση μεταγραφές των φοιτητών σε αντίστοιχα Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ή μέτρα στήριξης όσων δεν έχουν αντιστοιχία (π.χ. φοιτητικό επίδομα), έχουν κατ’ επανάληψη προταθεί από το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και τους Βουλευτές του, αλλά δεν υιοθετούνται. Όσο για τους μαθητές της τελευταίας τάξης και τους απόφοιτους των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ των πλημμυροπαθών περιοχών, ενώ έχουν ελάχιστο δικαίωμα την εισαγωγή τους στα Πανεπιστήμια καθ΄ υπέρβαση του αριθμού των εισακτέων, η Κυβέρνηση αρνείται να τους το παράσχει και δεν εκδίδει τη σχετική Υπουργική Απόφαση.

Οι εκτεταμένες ζημίες των πλημμυρισμένων εκτάσεων και η ολοκληρωτική καταστροφή του αγροτικού εξοπλισμού και των υποδομών θα επιφέρουν σημαντική μείωση της παραγωγής στις καλλιέργειες της περιοχής και θα επηρεάσουν άμεσα τη χορήγηση της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης. Και οι εναπομένουσες καλλιέργειες όμως, απειλούνται με καταστροφή λόγω λειψυδρίας καθώς παραμένουν  ανεκτέλεστες βλάβες στο αρδευτικό δίκτυο εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού και εξοπλισμού, από τον ΔΕΔΔΗΕ.

Αδιευκρίνιστες παραμένουν οι προϋποθέσεις για την καταβολή αποζημίωση κρατικής αρωγής στους αγρότες που αφορούν την αποκατάσταση των πλημμυρισμένων καλλιεργειών. Δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες για την ανασύσταση των κτημάτων και δεν γνωρίζουν, εάν προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι της αποζημίωσης, υποχρεούνται να συνεχίσουν με την ίδια καλλιέργεια ή σε ποιες πρέπει να στραφούν, ώστε να είναι ανθεκτικότερες στα πλημμυρικά φαινόμενα.

Επιπλέον, καθίσταται αδύνατη η τήρηση των κανόνων συμμόρφωσης και των υποχρεώσεων που απορρέουν από την εφαρμογή της ΚΑΠ 2023-2027 για τους πλημμυροπαθείς δικαιούχους των κοινοτικών ενισχύσεων, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο απώλειάς τους. Δεδομένου ότι εκκρεμεί ακόμη η μεταφορά των φερτών υλικών και η αποκατάσταση της γονιμότητας των πλημμυρισμένων εδαφών είναι χρονοβόρα, είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος απώλειας σημαντικών ποσών κοινοτικών ενισχύσεων, καθώς είναι πρακτικά ανέφικτη η τήρηση των προϋποθέσεων καταβολής τους από τους δικαιούχους πλημμυροπαθείς αγρότες.

Σοβαρό ζήτημα έχει προκύψει και για τις περιπτώσεις ενοικιαζόμενων χωραφιών, όπου εμπλέκονται οι ενοικιαστές στην αποκατάσταση του έγγειου κεφαλαίου και οι ιδιοκτήτες διατηρούν επιφυλάξεις και αγωνιούν  για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας. Η αποζημίωση δε, που προβλέπεται για το έγγειο κεφάλαιο υπολείπεται σημαντικά του ποσού που απαιτείται για την πλήρη αντικατάσταση και αποκατάσταση της λειτουργίας του, το οποίο μάλιστα οι πληττόμενοι αδυνατούν να αναπληρώσουν μέσα σε ελάχιστους μήνες. Επιπλέον καθημερινά επιβαρύνονται από το πρόσθετο κόστος επισκευής των νέων βλαβών στον εναπομείναντα εξοπλισμό, ο οποίος είχε καταστραφεί μερικώς από τις πλημμύρες.

Για τα αποθηκευμένα προϊόντα που έχουν καταστραφεί σε ιδιόκτητες αποθήκες προβλέπεται η αποζημίωση για ποσοστό 100% του αποθηκευμένου προϊόντος, ενώ για τα προϊόντα που βρίσκονται αποθηκευμένα σε νόμιμα ενοικιαζόμενες αποθήκες προβλέπεται αποζημίωση μόνο για ποσοστό 50% .

Άδικος όμως είναι και ο τρόπος υπολογισμού αποζημίωσης των διαβρωμένων τμημάτων του εδάφους, καθώς συσχετίζεται με την αντικειμενική αξία του χωραφιού ενώ το κόστος αποκατάστασης είναι ανεξάρτητο της αντικειμενικής αξίας και ανέρχεται στα 5-7 ευρώ το κυβικό για οποιοδήποτε χωράφι (κατά πολύ πολλαπλάσιο του ποσού αποζημίωσης).

Εκτός όμως των ανεπαρκών για αποκατάσταση προβλεπόμενων αποζημιώσεων, εκκρεμούν προκαταβολές αποζημιώσεων που έπρεπε να έχουν καταβληθεί και οι δικαιούχοι  πλημμυροπαθείς αγνοούν πλήρως τους λόγους καθυστέρησης της καταβολής τους ή ακόμα και πιθανής απόρριψης τους, ενώ παραμένει ανέφικτη η επικοινωνία ενημέρωσης ως προς το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η διαδικασία.

Τα πορίσματα εκτίμησης των ζημιών των καλλιεργειών δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, όπως και οι διαδικασίες αυτοψίας των πληττόμενων αγροτικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων. Παραμένει άγνωστο το ύψος των τελικών ποσών αποζημιώσεων για τους πλημμυροπαθείς, όπως και η τύχη των χειρόγραφων αιτήσεων στον ΕΛΓΑ. Σημαντικές βέβαια είναι και οι καθυστερήσεις καταβολής των αποζημιώσεων  των επιχειρήσεων, καθώς έχει ολοκληρωθεί μόνο το 50% των υποβαλλόμενων φακέλων.

«Πονοκέφαλος» για πολλούς αγρότες παραμένει η μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της κυβέρνησης για ευνοϊκή ρύθμιση στο αγροτικό τους ρεύμα. Οι σχετικές ανακοινώσεις της κυβέρνησης για ευνοϊκή ρύθμιση στο αγροτικό ρεύμα των πληγέντων αγροτών από τις πρωτοφανείς πλημμύρες του Σεπτεμβρίου είχαν ξεκινήσει από το Νοέμβριο του 2023. Νομοθετική ρύθμιση δεν προχωρούσε και οι οφειλές πολλών αγροτών αυξάνονταν καθώς τα στρέμματά τους ήταν κατεστραμμένα και το εισόδημά τους μηδενικό. Έτσι οι πάροχοι προχώρησαν σε διακοπές ηλεκτροδοτήσεων λόγω οφειλών.

Τελικά με το άρθρο 27 του Ν. 5085/2024 δόθηκε αναστολή της είσπραξης απλήρωτων οφειλών των πληγέντων αγροτών για τα έτη 2024 και 2025 και δυνατότητα ρύθμισής τους από 01.01.2026 για την επόμενη πενταετία με μηδενικό επιτόκιο. Όμως, οι συνδέσεις ρεύματος όσων είχαν οφειλές δεν έχουν αποκατασταθεί και πολλοί παραγωγοί αδυνατούν να καλλιεργήσουν. Επιπλέον, η ΔΕΗ ενημερώνει τους πλημμυροπαθείς αγρότες ότι ακόμη δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για τα μέτρα θεσμοθετήθηκαν με το Ν. 5085/2024. Για όσους είναι σε σύμβαση με ιδιωτικούς παρόχους η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.

Οι πλημμυροπαθείς αγρότες αδυνατούν πλέον να ανταπεξέλθουν στα έξοδα της παραγωγικής διαδικασίας και των υποχρεώσεων που απορρέουν από την επαγγελματική τους δραστηριότητα και η έλλειψη ρευστότητας τους δημιουργεί πρόσθετα σοβαρά προβλήματα και στην ενεργοποίηση της «Κάρτας του Αγρότη».

Η πλειονότητα των πλημμυροπαθών κτηνοτρόφων έχει καταστραφεί οικονομικά, παραμένει χωρίς εισροή εισοδήματος και δεν έχει τη δυνατότητα διάθεσης ιδίων κεφαλαίων για την εξόφληση των δαπανών που απαιτούνται τόσο για την αγορά του ζωικού κεφαλαίου όσο και για την κατασκευή των απαραίτητων σταβλικών εγκαταστάσεων, προκειμένου να τους καταβληθεί η προβλεπόμενη ενίσχυση. Οι πληγέντες κτηνοτρόφοι οφείλουν να αποκαταστήσουν τις καταστροφές που υπέστησαν με δικά τους κεφάλαια και μετά θα τους δοθεί σταδιακά η επιδότηση. Όπως αναφέρει το ΦΕΚ της σχετικής υπουργικής απόφασης (άρθρο 18), «η ενίσχυση χορηγείται στο δικαιούχο απολογιστικά με τη μορφή επιδότησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται με βάση τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες που έχουν εξοφληθεί και κρίνονται επιλέξιμες, μετά το διοικητικό έλεγχο της αίτησης πληρωμής».

Οι εκκρεμείς εκπρόθεσμες φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις δεν τους επιτρέπουν την έκδοση των σχετικών ενημεροτήτων, ενώ η απαίτηση έκδοσης οικοδομικών αδειών δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα και εμπόδια, καθότι η πλειοψηφία τους δραστηριοποιούνταν σε νόμιμα αδειοδοτούμενες εγκαταστάσεις πρόχειρων καταλυμάτων, τα οποία απαλλάσσονται και από την έκδοση οικοδομικής άδειας.

Το ζήτημα της αντικειμενικής πλέον αδυναμίας της έκδοσης ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας  για πολλούς κτηνοτρόφους, οι οποίοι έχουν χάσει την περιουσία τους και κάθε πηγή εισοδήματος, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητα τους και  επιπλέον τους στερεί και τη συμμετοχή σε οποιαδήποτε δράση και μέτρο ανασύστασης της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από την ελάχιστη συμμετοχή των πληττόμενων κτηνοτρόφων στο μέτρο 5.2 που αφορά τη «δωρεάν» αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου και των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, καθώς οι μη ρεαλιστικές απαιτήσεις του πλαισίου εφαρμογής του, καθιστούν την υλοποίησή του ανέφικτη.

Ιδιαίτερα προβλήματα αντιμετωπίζει και ο κλάδος των μελισσοπαραγωγών. Εφτά μήνες μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, οι μελισσοπαραγωγοί έχουν λάβει μόνο προκαταβολές των αποζημιώσεων για την απώλεια των κυψελών τους, ενώ η υλοποίηση του μέτρου για την αντικατάσταση του ζωικού τους κεφαλαίου καθυστερεί χαρακτηριστικά.

Ζήτημα, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των μελισσοκόμων, προκύπτει και σχετικά με την καταστροφή που υπέστησαν οι αποθηκευτικοί τους χώροι εξαιτίας των πλημμυρών. Με την αιτιολογία ότι δεν υφίστανται ως επιχείρηση με συγκεκριμένη έδρα, η κυβέρνηση αρνείται να τους αποζημιώσει για την εν λόγω αποδεδειγμένη ζημία. Ταυτόχρονα, έχουν να αντιμετωπίσουν και την έλλειψη βοσκοτόπων για τα μελίσσια εξαιτίας των πλημμυρισμένων εκτάσεων.

κ.κ. Υπουργοί της κυβέρνησης

Αναθέσατε στην Ολλανδική εταιρεία HVA την εκπόνηση σχεδίου αποκατάστασης στις πλημμυρισμένες περιοχές και στις 13/03/24 αναρτήθηκε στον OpenGov προς διαβούλευση το  προτεινόμενο Master Plan της.  Και πριν καν ολοκληρωθεί η διαβούλευση, η οποία σημειωτέον αναρτήθηκε μόνο στα αγγλικά αποκλείοντας ένα μεγάλο τμήμα του αγροτικού πληθυσμού, η κυβέρνηση σπεύδει να νομοθετήσει για το πιο κομβικό μέρος της, δίνοντας την ευθύνη της διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας σε μια ανώνυμη εταιρεία που θα λειτουργεί με όρους ιδιωτικής οικονομίας και κατά παρέκκλιση διατάξεων που αφορούν στη διαφάνεια και λογοδοσία.

Παράλληλα, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, εγκρίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο η 2η αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής για το Υδατικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας, για το οποίο η διαβούλευση έληξε το Δεκέμβριο του 2023, το οποίο και αποτελεί το μοναδικό θεσμικά κατοχυρωμένο σχέδιο διαχείρισης υδατικών πόρων για τη Θεσσαλία, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση για το σχέδιο της HVA και χωρίς να ληφθεί υπόψη το σχέδιο της περιφέρειας Θεσσαλίας. Από την άλλη όμως η κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε στα δύο αιτήματα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία για συζήτηση επί των διαφόρων «σχεδιασμών» για τη Θεσσαλία στη Βουλή.

Σημειώνεται επίσης ότι οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στο Master Plan της HVA για την αντιμετώπιση  των γεωργικών προκλήσεων, έχουν προκαλέσει πληθώρα αντιδράσεων και διχογνωμιών  στον επιστημονικό και παραγωγικό χώρο της χώρας, ιδίως εξαιτίας της ελλιπούς και αντιφατικής τεκμηρίωσης για αντικατάσταση συγκεκριμένων καλλιεργειών με άλλες. Για παράδειγμα η αντικατάσταση της βαμβακοκαλλιέργειας και η επέκταση της δενδροκαλλιέργειας που έχουν δημιουργήσει σοβαρές ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του αγροτικού νοικοκυριού και εισοδήματος.  Επίσης, παραμένει άλυτο αίνιγμα ο τρόπος αποστράγγισης των πλημμυρισμένων χωραφιών της επανασχηματισθείσας λίμνης Κάρλας και οι πλημμυροπαθείς παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση καθώς βρίσκονται σε πλήρη άγνοια και αβεβαιότητα για το μέλλον τους.

Σε ό,τι δε αφορά στα κεφάλαια αποκατάστασης και θωράκισης της Θεσσαλίας, η ολλανδική εταιρία τα προσδιορίζει περίπου στα 4,5 δισ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση τα υποβαθμίζει λίγο πάνω από τα 3 δισ. ευρώ.

Η Κυβέρνηση αποφεύγει να καθορίσει ευθέως τις θέσεις της και να υιοθετήσει ρεαλιστικές προσεγγίσεις για την επίλυση των σοβαρών και επειγόντων ζητημάτων που έχουν προκύψει κι αφορούν τη δυνατότητα επιβίωσης και επαγγελματικής δραστηριοποίησης των πλημμυροπαθών.

Παρά τις πομπώδεις κυβερνητικές υποσχέσεις και τις αποσπασματικές ανακοινώσεις μέτρων στήριξης, η διαχειριστική κατάρρευσηείναι γεγονός. Οι πλημμυροπαθείς έχουν ουσιαστικά αφεθεί στην τύχη τους: ανέστιοι, αναποζημίωτοι, απέλπιδες.

Επειδή απαιτείται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να πραγματοποιηθεί η ολοκλήρωση επενδύσεων  για τις οποίες απαιτήθηκαν κεφάλαια και εργασία χρόνων.

Επειδή παρατηρούνται καθυστερήσεις που αφορούν πληρωμές δράσεων για τις οποίες, ενώ έχουν ήδη εγκριθεί οι σχετικές χρηματοδοτήσεις, εκκρεμεί σημαντικά η καταβολή τους.

Επειδή  η πρόοδος των έργων αποκατάστασης της περιοχής είναι αργή και με την παρούσα κατάσταση είναι αδύνατη η επαναδραστηριοποίηση των κατοίκων.

Επειδή η πορεία των έως τώρα ενεργειών καθιστούν σχεδόν αδύνατη την αποκατάσταση των πληγέντων.

Επειδή δεν υπάρχει συγκροτημένο σχέδιο και η συνεχής ασάφεια δημιουργεί ανασφάλεια στους πληττόμενους αποτρέποντας τους από τον οποιοδήποτε νέο σχεδιασμό. 

Επειδή η καταστροφή είναι ολοκληρωτική και οι πληττόμενοι συνεχίζουν να παραμένουν χωρίς εισόδημα, χωρίς καμία προοπτική και  βρίσκονται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας.

Επειδή τα έως τώρα μέτρα αποκατάστασης δεν προσφέρουν την καθολική ενίσχυση των αγροτών, των εμπόρων, των νοικοκυριών, ώστε να δημιουργήσουν εκ νέου τις υποδομές για την εξακολούθηση της δραστηριότητάς τους.

Επειδή οι πλημμυροπαθείς παραμένουν μετέωροι και σε πλήρη εγκατάλειψη από την Κυβέρνηση, αφού δεν γνωρίζουν και ούτε μπορούν να ενημερωθούν για τα ακριβή ποσά αποζημίωσης και το χρόνο καταβολής τους.

Επειδή η έλλειψη οργάνωσης και η ασυνέπεια της Κυβέρνησης καθιστούν τους πλημμυροπαθείς ομήρους  σε μια αδιέξοδη κατάσταση.

Επειδή τη θέση της υπομονής των πλημμυροπαθών παίρνει πια η οργή και η αγανάκτηση.

Επειδή οκτώ μήνες τώρα η Κυβέρνηση καθημερινά αποδεικνύει ότι είναι ανέτοιμη και να συντονίσει και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα κρίσιμα ζητήματα επιβίωσης των πλημμυροπαθών για τα απαιτούνται άμεσες και συγκεκριμένες απαντήσεις.

Επερωτώνται οι συναρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:

  1. Πότε και με ποια ακριβώς ποσά πρόκειται να ολοκληρωθεί η πληρωμή των δικαιούμενων αποζημιώσεων στους πλημμυροπαθείς δικαιούχους;
  2. Θα κοινοποιήσει αναλυτικά στοιχεία των δικαιούμενων αποζημιώσεων και την πορεία των αιτημάτων τους στους πλημμυροπαθείς;
  3. Επαρκούν τα χρήματα που έχει διαθέσιμα ο ΕΛΓΑ για τις παραπάνω αποζημιώσεις κι αν όχι, ποια είναι τα άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα κάνει χρήση η κυβέρνηση;
  4. Τι θα γίνει με αυτούς που επλήγησαν και δεν είναι κατ’ επάγγελμα αγρότες, αλλά και με τους νέους αγρότες που έχασαν ένα τεράστιο μέρος των εσόδων τους;
  5. Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί ο καθαρισμός των χωραφιών που έχουν γεμίσει με φερτά υλικά;
  6. Πότε θα ολοκληρωθεί η επιδιόρθωση των ζημιών στις πομόνες και στις γεωτρήσεις, αλλά και στο δίκτυο άρδευσης;
  7. Πότε και με ποιο τρόπο θα γίνει η αποστράγγισης των πλημμυρισμένων χωραφιών της επανασχηματισθείσας λίμνης Κάρλας;
  8. Ποια ακριβώς είναι τα μέτρα στήριξης για τις καλλιέργειες των οποίων η παραγωγή θα είναι μειωμένη τα επόμενα χρόνια;
  9. Με ποιο τρόπο θα εξασφαλιστεί η συνέχιση της πλήρους καταβολής των κοινοτικών ενισχύσεων στους δικαιούχους που λόγω ανωτέρου βίας αδυνατούν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη εφαρμογή της ΚΑΠ;
  10. Ποια μέτρα θα λάβει για την διευκόλυνση των κτηνοτρόφων που αδυνατούν να προκαταβάλουν τα ποσά για την αντικατάσταση των ζώων τους και τη δημιουργία νέων σταβλικών εγκαταστάσεων;
  11. Πότε πρόκειται να ολοκληρωθούν οι έλεγχοι ζημιών και να εκδοθούν τα πορίσματα για τις καλλιέργειες και τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις πλημμύρες;
  12. Σε ποιο στάδιο βρίσκονται τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και εργασιών συντήρησης;
  13. Προτίθενται να προβούν σε ρυθμίσεις , διαγραφής ή άλλης διευκόλυνσης των υπερχρεωμένων νοικοκυριών κι επιχειρήσεων που επλήγησαν από τις πλημμύρες, αναθεωρώντας και τον πτωχευτικό κώδικα;
  14. Είναι στον άμεσο σχεδιασμό της κυβέρνησης η λήψη μέτρων με έντονο κοινωνικό αντίκτυπο, όπως η παράταση της δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και η απαλλαγή από τη συμμετοχή σε φάρμακα και διαγνωστικές εξετάσεις, η γενίκευση των σχολικών γευμάτων και η παροχή διευκολύνσεων στους φοιτητές;
  15. Ποια μέτρα θα λάβει για τη στήριξη των μαθητών της Γ΄ Λυκείου της Θεσσαλίας για την εισαγωγή τους στα Πανεπιστήμια μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων του 2024;
  16. Θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται με την επιβολή ΕΝΦΙΑ πλημμυροπαθείς ιδιοκτήτες που είναι δικαιούχοι αποζημίωσης και συνεχίζουν να παραμένουν στα σπίτια τους;
  17. Θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται με λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας ιδιοκτήτες που έχουν εγκαταλείψει τις κατοικίες τους γιατί χρήζουν εργασιών επισκευής;
  18. Ποιο είναι το ακριβές σχέδιο και χρονοδιάγραμμα της μετεγκατάσταση των πλημμυροπαθών στη Μεταμόρφωση και στο Βλοχό;
  19. Πότε θα ολοκληρωθεί η διαδικασία της οριοθέτησης στο εσωτερικό της Καρδίτσας;
  20. Με ποιο τρόπο θα αντιμετωπίσει τις τεράστιες καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην καταβολή επιδότησης προσωρινής στέγασης  των πλημμυροπαθών;
  21. Πότε θα καταβληθεί η χρηματοδότηση των εγκεκριμένων δράσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί και εκκρεμεί η εξόφληση τους;
  22. Ποια ακριβώς έργα αποκατάστασης και με ποιο χρονοδιάγραμμα έχει αναλάβει η Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας και ποια τα Υπουργεία;
  23. Ποιο είναι το σχέδιο θωράκισης των πλημμυρισμένων περιοχών, ώστε να μην ξαναζήσουν τα ίδια με την πρώτη κακοκαιρία, όπως αποδείχθηκε με την κακοκαιρία Elias στις 25 Σεπτεμβρίου;
  24. Πότε αναμένεται η επικαιροποίηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας, όπως έχει υποχρέωση η χώρα μας έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών;
  25. Ποια είναι τα μέτρα για την στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και των βιομηχανιών που επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες;

Οι επερωτώντες Βουλευτές

Κόκκαλης Βασίλειος

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Φάμελλος Σωκράτης

Τζάκρη Θεοδώρα

Ακρίτα Έλενα

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Γεροβασίλη Όλγα

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Ηλιόπουλος Όθων

Θρασκιά Ουρανία

Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος

Καραμέρος Γιώργος

Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)

Κεδίκογλου Συμεών

Λινού Αθηνά

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Κατερίνα

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γιώργος

Παππάς Νίκος

Παππάς Πέτρος

Πολάκης Παύλος

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Σαρακιώτης Γιάννης

Τσίπρας Αλέξης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος